Zeytini öğütme işleminden sonra zeytinlerden ayrılan yağ damlalarının toplanmasını ve ayrılmasını kolaylaştırmak çalkalama işleminden geçirilir. Çalkalama işlemi 20-40 dakika arasında değişmektedir. Çalkalama işlemi ne kadar uzun sürerse yağın aroması o kadar yoğun ve lezzetli olur.Çalkalama işlemi eski yöntem dediğimiz işlemle yani, üzeri açık kazanlarda yapılırsa, işlem uzadıkça hava ile yağın temas süresi artar ve bu yağda insan sağlığını olumsuz etkileyen serbest radikallerin oluşumu artar.
Çalkalama işlemi, günümüzde gelişen teknolojiler ile zararsız gazlarla doldurulmuş olup kapalı kazanlarda gerçekleştirilmektedir. Ayrıca hava ile teması yani oksidasyon önlenmiş olur. Fakat, bu sırada ısı işlem uygulanır; ısı işlemi uygulanarak yapılan çalkalama sırasında soğuk sıkım özelliği gerçekleşemez.
Soğuk sıkım, ısıl işlemi uygulanmamış yani belirli bir sıcaklığı geçmeyerek elde edilen zeytinyağlarını tanımlamada kullanılır. Çalkalama işleminden sonra öğütülmüş zeytinler santrifüj makinesine alınır. Santrifüj makinesinin hızla dönen silindirleri sayesinde, suyu ve zeytinyağını zeytinin posasından ayırarak bir karışım elde eder. Bu zeytinyağı-su karışımına zeytin posası yağı denir. Bu karışım sayesinde suyun buharlaştırılarak ayrılması ile zeytinyağımızı elde etmiş oluruz.
Zeytinyağı; lezzeti, dayanıklılığı, sağlığa faydaları, yağ asitlerinin dağılımı bakımından yenilebilen en iyi yağlardan biri olarak gösterilir. Zeytinyağı çiğ olarak salatalarda, sos yapımında kullanılmanın yanı sıra pişmiş sıcak yemek yapımında da rahatlıkla kullanılabilir.
Zeytinyağı sağlığa faydalı olan doymamış yağ asitleri bakımından zengin içeriğe sahiptir. Diğer yağlara oranla daha az doymuş yağ içerir. Zeytinyağı, zeytin tanelerinden elde edildiği için içindeki antioksidanları, vitaminleri ve sağlık için faydalı olan birçok bileşeni de içerir.
Zeytinyağının içindeki E vitamini, karotenoid gibi antioksidan bakımından zengin maddeler, kansere, enfeksiyona, kalp hastalıklarına, dejeneratif sinir hastalıklarına, şeker hastalığına ve diğer hastalıklara karşı mücadelede önemli rol oynar.
Zeytinyağı, E vitamini bakımından zengindir. 100 gram natürel sızma zeytinyağı, günlük önerilen E vitamini ihtiyacımızın yaklaşık %72’sini karşılar. E vitamini güçlü bir antioksidandır ve zararlı radikallere karşı hücre zarlarını koruyarak cilt bütünlüğünün sağlanmasına yardımcı olur.
Ayrıca natürel sızma zeytinyağı, K vitamini için de çok iyi bir kaynaktır. 100 gramı yaklaşık olarak günlük alınması gereken miktarın %75’ini sağlar. K vitamini kemik yapısını destekleyerek kemik kütlesinin artmasına yardım eder. Aynı zamanda beyindeki sinirsel hasarı azaltarak Alzheimer hastalığına karşı da koruyucu etki gösterir.
Yapılan araştırmalara göre zeytinyağının içindeki aktif madde olan oleik asit sayesinde kalp sağlığı da korunmaktadır. Zeytinyağı özellikle kandaki kötü kolesterolün (LDL) düşürülmesine ve iyi kolesterolün (HDL) arttırılmasına yardımcı olan bileşenler içerir. Zeytinyağının içindeki aktif bileşenler damar yapısının korunmasında, kanın akışkanlığının sağlanmasında (istenmeyen pıhtılaşma) ve tansiyonun dengelenmesinde görev alarak kalp sağlığını koruyucu etki gösterir. Yüksek tansiyonu olan bireylerde yapılan bir çalışma zeytinyağı tüketiminin kan basıncı dengesini sağladığını ve bireylerin %48’inin tansiyon ilaçlarının dozunun azalttığını veya tamamen bıraktığını göstermektedir.
YEŞİL ZEYTİN
SİYAH ZEYTİN